"Doğudaki göçebe devletleri ve göçebelerin doğudan batıya göçler üzerine verilen ilk bilgileri Çin tarihçilerine borçluyuz. Bu tarihçilerin en eskisi olan Sıma Tsyan, 'Tarihi anılar'ını M.Ö. 99 yılında Moğolistan'da kurulan Hun devleti üzerine bilgi verirler. M.S. I. yüzyılın sonunda Moğolistan'da hakimiyet başka bir kavmin, Sienpilerin eline geçmiştir. Hunların batıya göçleri daha erken başlamışsa da, Doğu... Continue Reading →
Ulusal Kültür Dergisi, Sayı: 6
Kültür Bakanlığı adına sorumlusu Prof. Dr. Şerafettin Turan’ın sahibi olduğu bu dergi; içeriği, makaleleri ve onları yazan büyük hocalarıyla bizi etkilemiş ve altı sayısını da elde ettiğimiz için paylaşma isteği uyandırmıştır. Altı yazıdan oluşacak bu yazı serisi, tüm sayıları baştan sona taratma zamanı olmadığı için kapağı, içindekileri ve bir ya da birkaç yazısını... Continue Reading →
Çekirdek Konut Ne Demek?
"[es. t. nüve mesken] [İng. Core housing]: 1- Özellikle az gelişmiş ülkelerde yaşayan dar gelirli ailelere devlet desteğiyle sağlanan ve ilerde aile genişledikçe, olanakları arttıkça yeni odalar eklenebilecek biçimde tasarlanan küçük konut türü. 2- Bir konutun, bir ailenin en az yeterli koşullarda barınmasını sağlayan, bir yaşama ve yatma bölümüyle iş özeklerinden oluşan kesimi." (s. 32)... Continue Reading →
Gökdelen Ne Demek?
Tokyo "[Alm. Wolkenkratzer] [Fr. Gratte-ciel] [İng. Skyscraper]: Büyük kentlerin özeğinde yer alan, kentin ekin, tecim ve işgörü etkinliklerinin genişliği ve yoğunluğu oranında sayıları çoğalan, kentözeğine, yükseklikleri yüzünden özel bir görünüm ve özyapı kazandıran çok yüksek yapılara verilen ad." (53-54) Keleş, Ruşen (1980). Kentbilim Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara. Görsel Kaynak
Kıvanç Osma – Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri (1923-1946)
"Yeri: Ankara, Ulus Meydanı Tarihi: 24 Kasım 1927 Sanatçısı: Heinrich Krippel Yaptıran: Yenigün Gazetesi'nin öncülüğünde Türk halkı tarafından Seçici Kurul: Dönemin Türkiye Millet Meclisi ikinci başkanı olan Ali Fuad Paşa'nın başkanlığında otuz kırk kişiden oluşan bir anıt komisyonu oluşturulmuştu. Komisyonun umumi katipliğini İsmail Habib Bey yapıyordu. Yapım Yeri: Viyane/ Birleşik Maden İşletmeleri Malzeme: Heykel;... Continue Reading →
François Rabelais – Pantagruel
''Senyör de Baisecul ve Humevesne arasındaki anlaşmazlık görüldü, dinlendi ve iyice değerlendirildi. Mahkemenin haklarındaki kararı şudur: Böğründe kundaklı bir yayı germiş atlı bir maymun, Roma ikliminde erkek ağaç kurtlarının verdiği rahatsızlıkla başarısız olmuş korkunç şeylere kur yapma girişiminde bulunduğu için yarasanın, yaz gündönümünü yiğitçe reddettiği; davacının mevzubahis kocakarının bir ayağı çıplak diğerinde pabuçla, hindi gibi... Continue Reading →
Gecekondu Ne Demek?
Ankara'da gecekondular "[Alm. Blechbudengebiet] [Fr. Bidonville] [İng. Squatter house, shanty]: Bayındırlık ve yapı kurallarına aykırı olarak, gerçek ya da tüzel, kamusal ve özel kişilerin toprakları üzerine, toprak iyesinin istenç ve bilgisi dışında, onamsız olarak yapılan, barınma gereksinmeleri devletçe ve kent yönetimlerince karşılanamayan yoksul ya da dar gelirli ailelerinin yaşadığı barınak türü." (s. 48) Keleş,... Continue Reading →
Ahmet Taşağıl – Gök-Türkler III
Bilge'nin Çin ile Mücadelesi ve Tonyukuk'un Stratejileri "Ülkesi içinde huzur sağlayan Bilge, gözünü artık Çin'e dikti. Çin'i baskı altına almanın gerekliliğine inanıyor, T'ang İmparatoruna akınlar ve yağmalar yapmanın planlarını hazırlıyordu. Üstelik yıllar önce Çin'e gidip teslim olan ailelerin geri dönmesi üzerine gücü artmıştı. Fakat, tecrübeli devlet adamı Tonyukuk buna engel oldu. Uzun ömrüne, yaşadığı... Continue Reading →
Julio Cortazar – Ötekinin Rüyası (Bütün Öyküleri 1)
ÖTEKİNİN RÜYASI "Rüyalar demişken ve sen Lucio'nun adını anmışken, zamanında ona anlattığım bir rüyayı neden şimdi sana da anlatmayayım. Ben yine buradaydım, ama o zamanlar -kaç yıl oldu, dostum?- hepiniz anne babamın bana bıraktıkları bungalovda belli dönemler kalmaya geliyordunuz; burada kürek çekiyor, bunalana kadar şiir okuyor, en kırılgan ve en kısa ömürlü olana,... Continue Reading →
Düşkent Ne Demek?
Campanella'nın Güneş Ülkesi Ütopyası "[es. t. ütopya, ütopik şehir, ideal şehir] [Fr. utopie, cite ideal] [İng. utopia, ideal city]: Geçmiş yüzyıllar içinde, kentlerin düzenli ve tasarlı bir biçimde gelişmesine önem vermiş ve bu yolda çalışmış kimselerin, ekonomik olanaklarının elverişliliğini, yerleşim yerlerinin özgül koşullarını, halkın eğilimlerinin hesaba katmaksızın, her yerleşim yeri için değişmez bir biçimde... Continue Reading →
Dimitriy Vasiliyev – Orhun (Moğolistan Tarihi Eserleri Atlası)
"Köl Tigin anıtı 732, Bilge Kağan anıtı 735 tarihinde dikilmişti. 1893'te anıtların üzerindeki yazı çözülmeden önce Türk dilinin en eski metni Kutadgu Bilig olarak biliniyordu. Kutadgu Bilig 1069'da yazılmıştı. Bu anıtlarla Türk dilinin yaşı, birden bire 337 yıl geriye gidiyordu. Bu, Türk dilinin müthiş bir derinlik kazanması demekti. Üstelik ilk yazılı eserler olarak bu metinler... Continue Reading →
İlber Ortaylı – İmparatorluğun Son Nefesi Osmanlı’nın Yaşayan Mirası Cumhuriyet
"Üçüncü olarak, imparatorluk tecrübesi bir anlayış, bir miras meselesidir. İmparatorluğun bu alanda bıraktığı bu anlayış ve yapı, aristokrat bir sınıfın olmayışıdır. Türk toplum eliti liyakate, öz kabiliyete ve gayrete dayanır. Bu şekilde terfi eden, idareye yerleşen insanların çocuklarının aynı imtiyaza sahip olmak için benzer bir eğitimi benimsemeleri gerekir. Aksi takdirde şansları yoktur. Bundan dolayı... Continue Reading →
Damalıtasar Ne Demek?
Antik Milet Kentinin planı "[İng. Chess board plan, gridiron plan]: 1- Bir kenti, aşağı yukarı dörtgen yapı adalarına bölmeyi amaçlayan kentsel düzentasar. 2- Eski Mısır ve Mezopotamya kentlerinin biçimlerinden esinlenen, Yunan ve Roma kentlerinin düzentasarlarıyla bu geleneği benimsemiş bulunan ve çağdaş kent tasarlamasında da kullanılan bir tasar türü. 3- Havadan bakıldığında, birbirini dik açılarla... Continue Reading →
Levon Panos Dabağyan – Pearl Harbor’dan Hiroşima’ya
(6 Ağustos 1945) Hedef Hiroşima "Atom saldırısı için uygun görülen şehirlerin listesi çıkarıldığında Truman'ın bu isteği titizlikle dikkate alınmıştı. Hazırlanan listede beş şehir seçildi: Kyoto, Hiroşima, Kokura, Nagazaki, Niigata. Birinci hedef olarak, Kyoto seçilmişti. Burası askeri bir çalışma merkeziydi. Fakat, Kyoto'nun ayrı bir özelliği daha vardı ki, bu özelliği dini bir ziyaret yeri oluşundan... Continue Reading →
Ulusal Kültür Dergisi, Sayı: 5
Kültür Bakanlığı adına sorumlusu Prof. Dr. Şerafettin Turan’ın sahibi olduğu bu dergi; içeriği, makaleleri ve onları yazan büyük hocalarıyla bizi etkilemiş ve altı sayısını da elde ettiğimiz için paylaşma isteği uyandırmıştır. Altı yazıdan oluşacak bu yazı serisi, tüm sayıları baştan sona taratma zamanı olmadığı için kapağı, içindekileri ve bir ya da birkaç yazısını tanıtım amaçlı... Continue Reading →
T. Nejat Eralp – Tarih Boyunca Türk Toplumda Silah Kavramı ve Osmanlı İmparatorluğunda Kullanılan Silahlar
Osmanlı Padişahlarının Kılıç Kuşanmaları "Osmanlı İmparatorluğunda dini yönden ve Türk töresi gereği olarak bir taç bulunmamaktadır. Ancak padişahların cülus (tahta oturma), biat (çevreden ve bağlılardan itaat ve sadakat sözü alma) törenlerinden başka bir de kılıç kuşanma törenleri vardır ki bu tören Batı hükümdarlarının taç giyme törenlerinin çeşidi olarak kabul edilebilir. 'Taklid-i Seyf' adı verilen... Continue Reading →
Nevzat Evrim Önal – Bilmiyorlar, Ama Yapıyorlar
''Oysa aydınlanmanın acımasız bir diyalektiği vardır: Işığın varlığı anca nesneye düşüp yansıdığında görünür hale gelir ve ışık enerjidir, kaynağını tüketir. Yani, aydınlanmış olmak bir insanın kendi kendine yaşayacağı bir durum değildir, sürdürülmesi ancak başkalarını aydınlatmak için emek vererek mümkündür. Bu, aydınlanmış insanın yalnız sorumluluğu değil, varlık koşuludur. Tekelleşmiş burjuvazi, aydınlanmanın toplumsal mirasını reddederken, eğitimli emekçilere... Continue Reading →
Kent Toplumbilimi Ne Demek?
Hong Kong "[es. t. Şehir sosyolojisi] [Alm. Stadtsoziologie] [Fr. sociologie urbaine] [İng. Urban sociology]: Kent topluluklarının tarihini, örgütlenmesini, gelişmesini, bu toplulukları oluşturan bireylerin aralarındaki etkileşimleri, bunun davranışlar üzerindeki etkilerini ve kentsel yaşamın karmaşık yapısına daha iyi uyum sağlanmasına yarayacak araçların incelenmesini ve açıklanmasını konu edinen toplumbilim dalı." (s. 74) Keleş, Ruşen (1980). Kentbilim Terimleri... Continue Reading →
Laszio Rasonyi – Tarihte Türklük
"Göçebe Türkler tarafından, en eski çağlardan beri yetiştirilen at, tekmil kültüre veçhe veren, en önemli bir âmildir. Atın ehlileştirilmesi olmadan eskiçağ ve erken ortaçağ’ın büyük ölçüdeki kavimler göçleri tasavvur dahi edilemezler. Geniş bozkır bölgesinde eskiden iki çeşit yabanî at yaşıyordu. Her ikisi ancak son iki insan nesli zarfında ortadan kalktı. Bunlardan biri, Doğu-Asyaya kadar... Continue Reading →
Bölge Tasarlaması Ne Demek?
Barselona "[es. t. mıntıka planlaması, bölge planlaması] [Alm. Regionalplanung, Raumordnung] [Fr. Amenagement Regional] [İng. Regional planning]: 1- Bir kentten daha geniş ama bir ülkeden daha küçük bir alan için, başlıca ekonomik etkinliklerin uzamda ussal bir biçimde dağılmalarını sağlamak, bunlara uygun bir yerleşme yapısı oluşturmak, aralarındaki iletişimi kurmak ve gerekli açık ve yeşil alanları bırakmak amacıyla,... Continue Reading →
Ahmet Taşağıl – Gök-Türkler II
Fetret Devri (630-681) "656 yılında Batı-Göktürk ülkesine doğru büyük bir Çin Seferi daha düzenlendi. General Su Ting-Fang İli bölgesi (tao) harekat ordusu başkumandanı olmuştu. 650 yılında Doğu Gök-Türk ülkesini çeşitli askeri valiliklere ayıran Çinliler, bu valiliklerin ordularını da katmışlardı. Bunlardan Uygurlar, Çin ordusunda çok önemli bir kısmı teşkil ediyorlardı. Reisleri P'o-jun bir Çinli kumandan... Continue Reading →
H.P. Lovecraft – Herbert West: Diriltici (Toplu Eserler 5)
Kutupyıldızı ‘’Kulenin en üstteki odasında ayakta durmuş, uzaklardaki Banof Vadisi’nin sisleri arasında titreşen kızıl ve uğursuz hilali seyrediyordum. Çatıdaki bir delikten, canlıymış gibi çırpınan ve baştan çıkarıcı bir iblis gibi şehvetle bakan solgun Kutupyıldızı parıldadı. Bana öyle geldi ki, Kutupyıldızı’nın ruhu, kötü niyetli öğütler fısıldıyor, bıkıp usanmadan tekrarladığı, Allahın belası ritmik bir... Continue Reading →
Anıt Ne Demek?
The Colosseum, Rome "[es. t. abide] [Alm. Denkmal] [Fr. monument commemoratif] [İng. monument]: Önemli tarihsel olayların geçtiği ya da kazıbilim, çağbilim ve sanat yönünden bir önemi ve özelliği bulunan, bunlarla ilgili kişilerin ve olayların anısını yaşatmak amacıyla, kentlerin herkesin gezip görebileceği yerlerine yerleştirilen, korunması ve çevresiyle birlikte değerlendirilmesi gerekli her türlü taşınmaz yapıtasarcılık yapıtlarıyla,... Continue Reading →
İlber Ortaylı – İlber Ortaylı Seyahatnamesi
'Efendi' Ziyaretçiler "Asıl önemlisi Japonlar doğulu bir millet; sabah akşam 'Helen-Hıristiyan uygarlığı' diye hele şimdilerde judeo ilaveli bir slogan benzeriyle büyümüyorlar. Ama dünyaya ve etrafa daha soğukkanlı ve mütevazı bir merakla bakıyorlar. İmparator Hirohito'nun kardeşi olan hanedanın en yaşlı üyesi 92 yaşındaki Prens Mikassa; Osmanlı minyatürlerini, bahusus IV. Murad'ın at üzerindeki tasvirini seyrederken 'Bu... Continue Reading →
Tarihi Dokumak: Bir Kentin Gizemi, Sof "Ankara ve çevresinin toplumsal, ekonomik, kültürel mirasıyla ilgili disiplinler arası araştırma yapmak ve bu çalışmaları desteklemek amacıyla faaliyet gösteren Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi VEKAM, Rahmi M. Koç Müzesi Ankara işbirliğiyle 12 Mayıs – 16 Eylül tarihlerinde Ankara ile özdeşleşen sof kumaşını odağına... Continue Reading →
Ahmet Taşağıl – Gök-Türkler I
Bumın Kagan Devri (542-552) "552 yılının baharında Bumın beklenmedik bir şekilde Juan-juanlara saldırdı. Huai-huang'ın kuzeyinde büyük bir bozguna uğrayan Juan-juanların reisi A-na-kui savaş meydanında kendini öldürdü. Arta kalan Juan-juanların büyük bir kısmı, A-na-kui'in oğlu An-lo-ch'en, kardeşi Teng-chu ve Teng-chu'nun oğlu K'u-t'i diğer küçük şefler kendilerine bağlı boylarla birlikte Kuzey Ch'i devletine sığındılar. Onlarla birlikte... Continue Reading →
Harold Pinter – Koleksiyon
HAROLD PİNTER’IN YAZARLIK ÜSLUBU VE KOLEKSİYON OYUNU HAKKINDA "10 Ekim 1930’da Londra’nın doğu bölgesinde dünyaya gelen ve 2008 yılında kaybettiğimiz Nobel Ödüllü yazar Harold Pinter, 20. Yüzyılda güncel estetik algımızı şekillendiren önemli yazarlardan biri olmuştur. Bunun nedeni, Pinteresk olarak adlandırılan özgün üslubuyla tiyatroya yeni bir soluk kazandırmış olmasıdır. Üzeri örtük, bulanık, yer yer... Continue Reading →