Bilimsel Girişimciliğin Örgütlenmesi
“17. yüzyılda, bilim alanındaki gelişmeler bilimsel kavramları basit bir yeniden formüllendirmenin çok ötesindedir. Kaldı ki, kavramların yeniden formüllendirilmesi bile örneklerini sık sık gördüğümüz gibi ‘devrim’ nitelenmesini hak edecek ölçüde radikaldir. Bu dönemde bilim aynı zamanda örgütlü bir toplumsal etkinlik olarak da kendisini gösterdi. Daha önceki dönemlerde de kuşkusuz büyük bilimsel etkinlikler söz konusu olmuştu. Bununla birlikte, 17. yüzyıldan önce bilim ile felsefeyi birbirinden ayırmak ve birçok kişiyi, bugün anladığımız biçimi ile bilimin bağımsızlaşmasının tamamlanmış olmaktan çok uzak olduğunun işaretidir. Yine de, yüzyılın sonunda Batı Avrupa’da hiç çekinmeden bilimadamı olarak tanımlayabileceğimiz, öyle birkaç kişi değil, büyük bir küme vardır. Dahası, bunlar birbirlerinden kopuk bireyler halinde çalışmıyorlardı, aksine kendileriyle aynı amaç peşinde koşan büyük sayıda insanla etkili bir iletişim içinde bulunabilmelerini sağlayan örgütlü dernekler vardı. Peygamberlerin kurduğu temel üzerinde artık örgütlü bir din yükselmekteydi.
20. yüzyıl insanı için bu dinin adında ‘üniversite’ sözcüğünün yer almamış olduğunu öğrenmek şaşırtıcıdır. Bizler üniversiteleri bilimsel araştırmanın başlıca merkezi, ya da hiç değilse başlıca merkezlerinden birisi olarak düşünmeye alışkınızdır. Benzer bir durum bilimsel çalışmalar dahil her türlü entelektüel etkinliğin, üniversiteler çatısında yer aldığı Ortaçağ için de doğruydu. 17. yüzyılda ise köklü bir değişim gerçekleşti. Avrupa üniversiteleri bilimsel etkinliklerin sadece merkezi olmakla, ya da doğa bilimlerini üniversitelerden bağımsız bir biçimde kendi etkinlik merkezlerini kurmaya zorlamakla kalmadılar. Üniversiteler modern bilimin kurduğu yeni doğa kavramlarına muhalefetin de öncüsü oldular” (s. 125-126).
Westfall, Richard S. (2008). Modern Bilimin Oluşumu, (çev. İsmail Hakkı Duru), TUBİTAK, Ankara.
Salutatorium 
Bir Cevap Yazın