Özkan İzgi – Çin Elçisi Wang Yen-Te’nin Uygur Seyahatnamesi

“Bir kaç gün sonra, Ata Üge [Wang Yen-te’yi] karşılamaya geldi. Fakat kendisi [Ata Üge] Yen-te’ye doğru çok hürmetkarane bir [şekilde] gitti.

Shıh-tzu Wang (Arslan Han) Yen-te’yi Pei-t’ing (Beşbalık) e davet etti.

Biz Chiao-ho kasabasını geçip gittik.

Altı gün sonra Chin-ling k’ou’ya vasıl olduk. [Burada] çok kıymetli mallar imal edilir.

İki gün sonra Han-chia chai’ya vasıl olduk.

Beş gün içinde Chin-ling (dağına) tırmandık. Ling’i geçtik, ve hemen şiddetli yağan yağmurla karşılaştık. (ling’in) üzerinde, Lung Wang (Su ve Yağmur Tanrısı) için [dikilmiş] taş üzerinde bir kitabe vardı. [Bu kitabede] şöyle diyordu: ‘Bu Hsiao-hsüeh shan (Küçük kar dağı)dır. Dağın tepesinde toplanmış kar vardır. Seyahat edenler Mao-chi giyerler. Biz [bu dağı] bir günde geçtik ve Pei-t’ing’e (Beşbalık) vasıl olduk.

Biz Kao-t’ai manastırında istirahat ettik. Onların kralı (Arslan Han) yemek için at ve koyun pişirtmişti. Çok lezzetli idi. [Bu] arazide atlar çok boldur. Kral (Han), prensesler ve valiahtların her birisinin at sürüleri vardır. Onlar bin Li’den daha fazla genişliğe [sahip olan] düz ovada [sürülerini] otlatırlar. Onlar [atlarının] derisinin rengi ile kendi sürülerini ayırt ederler. Hiç kimse sürüsünün sayısını bilmez. [Bu ovada] kartal, şahin, doğan ve akbabalar vardır. Çok güzel otlar vardır. Avcı kuşları onları yakalarlar ve yerler.

Onların kralı (Arslan Han) bir mesaj yollayarak dedi ki: ‘Biz elçiyi kabul etmek için bir gün seçeceğiz. Biz öyle umut ederiz ki tehire uğramaz.’

[Arslan Han] bizi yedinci günde kabul etti. Onların Kralı oğulları ve hizmetkarlarının hepsi yüzlerini doğu’ya çevirdiler ve [Çin imparatoru tarafından] yollanan hediyeleri kabul ettiler. Bir tarafta bir kimse [elinde] taştan bir çan tutuyordu. [Kao-ch’ang]  kralı çanın sesini duyunca selam verdi. Bundan sonra, oğlu, kızı ve yakın akrabaları [benim] etrafımı çevirerek eğildiler ve hediyelerimi kabul ettiler. Sonra, müzik, içki, ziyafet ve gece yarısına [kadar] artisler tarafından [oynanan] piyes vardı.

Ertesi gün bir kayıkla [gezinti] yaptık. Gölün dört bir tarafından davullar çalışıyordu” (s. 64-66).

İzgi, Özkan (2000). Çin Elçisi Wang Yen-Te’nin Uygur Seyahatnamesi, TTK Yayınevi, Ankara.