İbrahim Çallı, Zeybekler, 1923
(1882 Çal-Denizli, 1960 İstanbul)
“Türk İzlenimcileri’nin önde gelen temsilcilerinden olan Çallı, bir sanatçı kuşağına (1914 Kuşağı) adını vermiştir.
Genç yaşta İstanbul’a gelmiş, çok küçük memuriyetlerde çalıştıktan sonra Şeker Ahmed Paşa aracılığıyla 1906’da Sanayi-i Nefise Mektebi’ne girmiştir. 1910’da bu okulu bitiren Çallı, ertesi yıl devlet tarafından Paris’e yollanmış ve 1914’e değin burada Fernand Cormon’un (1845-1924) atölyesinde eğitim görmüştür. Bu dönemde Paris’te Kübizm gibi çağdaş sanat akımlarına ilgi duymamış, daha çok İzlenimcilik’in teknik ve renklerini benimsemiştir. I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Avni Lifij, Feyhaman Duran, Hikmet Onat, Namık İsmail, Nazmi Ziya Güran gibi öteki Türk sanatçılarıyla birlikte İstanbul’a dönmüş ve Sanayi-i Nefise Mektebi’nde göreve başlamıştır…
Çalı ve arkadaşları Türkiye’ye Fransız İzlenimcileri’nin yoğun etkilerini getirmişler ve Çallı Kuşağı olarak da adlandırılan 1914 Kuşağı sanatçılarının öncüleri arasında yer almışlardır. Sanatçının canlı, parlak renkler ve serbest fırça vuruşlarıyla Boğaziçi ve Adalar’da yaptığı Manzara, özellikle manolyaları, gülleri ve meyveleri işlediği Ölüdoğaları, Atatürk ve İnönü portrelerinin yanı sıra Osman Hamdi Bey, Yahya Kemal gibi ünlülerin portreleri ve Çıplak, Uzanmış Çıplak, Yatan Çıplak gibi çıplaklarında bir duyumsallık söz konusudur. Bu özelliği, onun bir gözlemci olmaktan çok, nesneyle kaynaşıp bütünleşen bir yapıya sahip olduğunu gösterir. 1914 Kuşağı’nın öteki sanatçıları da bu duyumsallığı paylaşırlar, ancak onunla aynı çoşkulu düzeyi yansıtmazlar…
1920’lerin sonunda Çallı ve arkadaşları önce Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin sonra da D Grubu’nun eleştirileriyle karşılaşmışlardır… Yaşamının son yıllarında daha çok ölüdoğalara yer veren Çallı, sanatçılığının yanı sıra eğitimciliğiyle de ünlenmiş, GSA’daki atölyesinde Şeref Akdik, Refik Epikman, Mahmut Cûda, Ali Avni Çelebi ve Zeki Kocamemi başta olmak üzere pek çok sanatçı yetiştirmiştir.” (s. 344-345)
Tansuğ, Sezer (2008). “İbrahim Çallı”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, YEM Yayınları, İstanbul.
Ibrahim Çallı, Sema, 1938
Ibrahim Çallı, Boğaz, 1934
İbrahim Çallı, Bostancı Sahili’nde Gezintiye Çıkan Kadınlar
Bir Cevap Yazın