“Bir düzlemin bir ötekinden “daha iyi” olduğu, ya da en azından dönemin zorluklarına yanıt verip vermediği söylenebilir mi? Zorluklara yanıt vermek ne demektir ve bir düşünce imgesinin devinimleri ya da diyagramsal belirticileriyle, bir dönemin devinimleri ya da toplumsal-tarihsel belirticileri arasında ne tür bir bağlantı vardır? Bu sorular, ancak, felsefenin tarihi yerine felsefenin zamanı dikkate alınarak, önce ve sonra ile ilgilenen o dar tarihselci bakış açısından vazgeçildiği taktirde sorulabilir. Bu, önce ve sonra’nın bir katmanlanma düzeninden başka bir şeyi göstermediği, bir stratigrafik zaman‘dır. Bazı yollar (devinimler) sadece, silinmiş güzergahların daha kestirmeden gidenleri, ya da sapakları olarak doğrultulu ve yön kazanırlar; değişken bir eğrilik bir ya da bir- çok başka eğriliklerin dönüşümü gibi görülebilir ancak; içkinlik düzleminin bir katmanı veya yaprağı ister istemez bir başkasına göre üstünde veya altında olur ve düşüncenin imgeleri de herhangi bir düzen içinde ortaya çıkamazlar, zira bunlar ancak daha önceki imge üzerinde doğrudan saptanabilen yönelim değişiklikleri içerirler (ve kavram için bile, onu belirleyen yoğunlaşma noktası bazen bir noktanın dağılmasını bazen de daha önceki noktaların birikmesini gerektirir). Zihinsel manzaralar çağlar boyunca rastgele değişmezler; şimdi kuru ve düzgün olan zeminin, böylesine bir görünüm, böylesine bir doku kazanması için, bir dağın şurada yükselmiş olması ya da bir nehrin, şu yakınlarda, oradan geçmesi gerekmiştir. Çok eski katmanların yükselebilecekleri, onları örtmüş olan oluşumlar içinden kendilerine bir yol açabilecekleri ve doğruca şimdiki katmanda, yeni bir eğrilik ilettikleri şimdiki katmanda yüze çıkabilecekleri doğrudur. Daha da fazlası, düşünülen bölgeler boyunca, katmanlaşmalar ille de aynı katmanlaşmalar olmadığı gibi, aynı düzene de sahip değillerdir. Felsefece zaman, böylece, önceyi ve sonrayı dışlamayan, ama onları stratigrafik bir düzlemde katmanlayan, kocaman bir birlikte-yaşama zamanıdır. Felsefenin, tarihini kesen ama onunla karışmayan, sonsuz bir haline-gelişidir. Filozofların yaşamı ve yapıtlarının en dış kısmı, sıradan ardışlık yasalarına boyun eğer; ancak öz adları, kah bizi yeni baştan bir kavramın birleştiricilerinden geçiren ışıklı noktalar gibi, kah bir katmanın veya bir yaprağın, ışığı her zamankinden de canlı olan ölmüş yıldızlar misali, bize kadar ulaşmaktan vazgeçmeyen asal noktaları gibi, parlar ve birlikte yaşarlar. Felsefe, tarih değil, haline-geliştir; sistemin ardışlığı değil, düzlemlerin birlikte yaşamasıdır”(s.59-60)
Deleuze, Gilles – Felix, Guattari (2013), felsefe nedir?, (çev. Turan Ilgaz), YKY, İstanbul.
Salutatorium 
Bir Cevap Yazın