“Görüşü geleneğe göre biçimlenmiş belki de on altısından beri çırak ya da öğrenci olarak çalışmış bir ressamın kendi görüşünü olduğu gibi kabul edebilmesi, bu görüşü o zamana dek kullandığı uygulamalardan kurtarabilmesi gerekiyordu. Kendisini ressam yapan ölçüleri tek başına ele alıp değerlendirebilmesi gerekiyordu. Ressamlara yakıştırılan görme biçiminden kurtulmuş bir ressam olarak görebilmesi gerekiyordu kendisini. Bu da o ressamın kendisini, başka hiç kimsenin önceden göremediği bir şey yaparken görmesi demekti. Bunu gerçekleştirebilmek için ne büyük bir çaba gerektiğini Rembrandt’ın kendi portrelerinde de görebiliriz.” (s. 110)
Bu tablolardan birincisinde Rembrandt’ı eşi Saskia’yla birlikte görürüz. Rembrandt burada 28 yaşında ve görüldüğü üzere hayatının mutlu yıllarını yaşamaktadır. Ancak bu eser ilk bakışta bize verdiği bu duygudan çok daha fazlasını anlatır:
“Oysa insan, duygusallığı bir yana bırakarak yaklaştığında resimdeki mutluluğun hem biçimsel hem de yaşanmayan bir şey olduğunu görecektir. Rembrandt burada, geleneksel yöntemleri geleneksel amaçlar için kullanmıştır… Bütün olarak resim modelin talihliliğini, toplumsal sınıfını, zenginliğini gösteren bir reklamdır. (Burada model, Rembrandt’ın kendisidir.) Bu tür reklamların hepsi gibi bu da içtenlikten yoksundur.” (s. 111)
“İkinci resimde Rembrandt, geleneği kendisinden yana çevirmiştir… Yaşlı bir adamdır artık burada Rembrandt. Var olma sorununun sezilmesi -bir sorun olarak varoluş- dışında her şey yok olmuştur. Rembrandt’ın içindeki ressam -bu yaşlı adama göre hem üstünlükleri hem de eksiklikleri olan birisi- yalnızca bu sorunu anlatmanın yollarını bulmuştur. Üstelik bunu, özellikle bu sorunu dışarıda bırakmak amacıyla geliştirilmiş bir geleneğin araçlarını kullanarak başarmıştır.” (s. 112)
Berger, John (2008). Görme Biçimleri, (çev. Yurdanur Salman), Metis Yayınları, İstanbul.
Salutatorium 
Bir Cevap Yazın